Indicatoren Effect op beleidsdoelen

Wat zie je?
We zien dat ketenvervoer een mooie bijdrage levert aan de duurzaamheidsdoelstelling van de provincie. Doordat inwoners van Groningen met de trein en bus reizen, wordt tot ongeveer 140.000 ton CO2 bespaard ten opzicht van de situatie waarin deze verplaatsingen met de auto worden afgelegd. Een volwassen boom neemt ca 20kg CO2 per jaar op. Wat betreft CO2 besparing staat het ketenvervoer in de provincie Groningen dus gelijk aan de opname van ongeveer 7.000(!) bomen per jaar.

Daarnaast geeft ketenvervoer reismogelijkheden voor inwoners met een verminderde mobiliteit. Voor hen is autorijden of fietsen bijvoorbeeld geen optie, maar reizen per openbaar vervoer wel. Uit een enquête die de provincie in 2020 onder inwoners van Groningen heeft uitgevoerd blijkt dat ongeveer 10% vervoer als een obstakel in het dagelijks leven ervaart. Een beter aanbod van (kleinschalig) openbaar vervoer kan het aandeel van deze groep wellicht verkleinen.

Wat valt op?
Het gebruik van openbaar vervoer stijgt ieder jaar van 700 miljoen kilometer in 2015 tot 1,1 miljard in 2019. De CO2 besparing groeit daarin mee. De daling van de CO2-besparing door de bus in 2019 wordt verklaard doordat in dat jaar waarschijnlijk minder kilometers met de auto zijn afgelegd, waardoor de besparing lager uitvalt.

Uit de enquêteresultaten kan opgemaakt worden dat winst te behalen valt op het gebied van mobiliteitsmogelijkheden. Zo blijken de kosten voor vervoer voor sommigen hoog en kunnen niet alle bestemming met het openbaar vervoer worden bereikt. Door (kleinschalig) openbaar vervoer voor meer mensen beschikbaar te maken, zullen meer mensen meer mobiliteitsmogelijkheden krijgen.

Hoe zijn deze cijfers bepaald?
De gegevens over de reismogelijkheden van inwoners van Groningen zijn de resultaten van een Ketenenquête die de provincie in 2020 heeft uitgevoerd.

De basis van de analyse van de CO2-besparing is het onderzoek Onderweg in Nederland van het CBS. Dit onderzoek monitort doorlopend het verplaatsingsgedrag van Nederlanders. Dit gebeurt met enquêtes onder inwoners. Uit dit onderzoek zijn de afstanden en ritten geselecteerd die door inwoners van Groningen per openbaar vervoer worden afgelegd. Met ophoogfactoren die Onderweg in Nederland bevat, zijn deze afstanden vertaald naar het totaal voor alle inwoners van Groningen. De CO2-besparing is als volgt berekend:

  • Op basis van de verdeling van alle afgelegde ov-ketenverplaatsingen over de vervoerswijzen is bepaald hoe de OV-ketenkilometers waarschijnlijk waren afgelegd als men niet met het openbaar vervoer had gereisd (lopend, auto, fietsend, etc.).
  • De CO2 besparing door openbaar vervoer is berekend met de som 'aantal kilometers dat anders met met personenauto was afgelegd * CO2 uitstoot per voertuigkilometer van personenvoertuigen'.
  • De gemiddelde uitstoot per voertuigkilometer is gebaseerd op de informatie van www.co2emissiefactoren.nl/lijst-emissiefactoren.

Bron: CBS ODIN. Meer informatie: www.cbs.nl/nl-nl/onze-diensten/methoden/onderzoeksomschrijvingen/korte-onderzoeksbeschrijvingen/onderweg-in-nederland, Ketenenquête provincie Groningen 2020 en www.co2emissiefactoren.nl/lijst-emissiefactoren