Aantal bedrijven

Wat zie je?

Aantal landbouwbedrijven en bedrijfsoppervlakte
In totaal waren er 2.460 landbouwbedrijven in de provincie Groningen in het jaar 2022. Hiermee is de provincie Groningen na Utrecht (2.263) en Flevoland (1.634) de provincie met het laagste aantal landbouwbedrijven. Ondanks het relatief lage aantal landbouwbedrijven is Groningen wel de vijfde provincie qua totaal landbouwareaal. Dit maakt dan ook dat in Groningen de gemiddelde oppervlakte per landbouwbedrijf hoger ligt dan in alle andere provincies (gemiddeld ca. 66 hectare t.o.v. een landelijk gemiddelde van ca. 36 hectare). Te zien valt ook dat, zowel in de provincie Groningen als in Nederland in z'n geheel, het aantal landbouwbedrijven de afgelopen jaren afneemt terwijl het totale landbouwareaal redelijk stabiel blijft. Waren er in Groningen in het jaar 2000 nog 4.156 landbouwbedrijven met een gemiddelde oppervlakte van ca. 40 hectare, in 2022 waren dit er 2.460 waarbij de gemiddelde oppervlakte zo'n 66 hectare was.

Kijkend naar het aantal landbouwbedrijven per (Groningse) gemeente, dan valt op dat er vrij grote onderlinge verschillen bestaan. Uiteraard hangt dit ook sterk samen met de verschillen in landoppervlakte. Westerkwartier en Het Hogeland, de twee grootste grootste Groningse gemeenten, hebben ook veruit de meeste landbouwbedrijven (respectievelijk 572 en 484). Op dezelfde manier valt ook te zien dat de kleinste gemeenten de laagste aantallen landbouwbedrijven hebben. In Stadskanaal zijn het er 117, in Veendam 60 en in Pekela 50.

Aantal landbouwbedrijven naar hoofdbedrijfstype
In de landbouwtelling geeft ieder landbouwbedrijf aan wat de hoofdactiviteit is waar het zich mee bezighoudt. Wanneer we kijken naar de verdeling van deze hoofdbedrijfstypes over de 2.460 landbouwbedrijven in de provincie Groningen, dan valt te zien dat graasdierbedrijven (1.102, 44,8%) en akkerbouwbedrijven (1.067, 43,4%) aanzienlijk vaker voorkomen dan andere bedrijfstypes. Niet in alle provincies is dit het geval. In Zuid-Holland bijvoorbeeld, maken tuinbouwbedrijven 43,7% van het totaal uit. Ook zijn er provincies waar slechts één hoofdbedrijfstype veruit het meest voorkomend is. Dit is bijvoorbeeld het geval voor graasdierbedrijven in Fryslân (80,4% van het totaal) of akkerbouwbedrijven in Zeeland (62% van het totaal). 

Hoewel het totaal aantal landbouwbedrijven vrij sterk gedaald is gedaald over de afgelopen jaren, valt niet voor ieder bedrijfstype een even sterke daling te zien. Opvallend is bijvoorbeeld dat het aantal graasdierbedrijven en akkerbouwbedrijven in 2022 bijna evenveel voorkomend zijn geworden. Overigens moet hier wel over gezegd worden dat een veranderde definitie heeft geleid tot de plotselinge afname van het aantal graasdierbedrijven tussen 2015 en 2016 (voor verdere toelichting, zie bron). Tenslotte is ook de afname van het aantal hokdierbedrijven (51,2% sinds 2000) en tuinbouwbedrijven (53,9% sinds 2000) het benoemen waard. Met betrekking tot laatstgenoemde is er overigens al wel weer sprake van stabilisatie sinds 2016. 

Aantal landbouwbedrijven naar landbouwtype
Zoals hierboven genoemd wordt door alle landbouwbedrijven aangegeven wat hun hoofdactiviteit is. In praktijk beperken veel bedrijven zich echter niet tot slechts een landbouwtype. Van de 2.460 landbouwbedrijven in de provincie Groningen houdt een groot gedeelte (2.040 bedrijven, ca. 83%) zich bezig met de productie van gras en groenvoedergewassen (productie t.b.v. veevoeder). Naast gras en groenvoedergewassen houdt ook een aanzienlijk gedeelte van de landbouwbedrijven graasdieren (1.288, ca. 52%), of is actief in de akkerbouw (1.383, ca. 56%). Tuinbouw (zowel open grond als onder glas) en het houden van hokdieren zijn minder voorkomende landbouwtypen in de provincie Groningen. Zo'n 7% van de landbouwbedrijven houdt hokdieren. Voor tuinbouw op open grond is dit ook ca. 7%. Zo'n 1,4% van de landbouwbedrijven in Groningen houdt zich bezig met tuinbouw onder glas.

De meest opvallende verschuivingen over de afgelopen jaren op dit vlak zijn dat meer landbouwbedrijven zich bezig zijn gaan houden met grasland en groenvoedergewassen (van 75% in 2000 naar 83% in 2022) en akkerbouw (van 50% in 2000 naar 56% in 2022). Andersom is het aandeel bedrijven dat graasdieren houdt gedaald van 64% in 2000 naar 52% in 2022. Dit wordt wederom versterkt door de veranderde definitie van 'landbouwbedrijf' zoals genoemd onder het vorige kopje, en die ook een verklaring geeft voor de plotselinge daling tussen 2015 en 2016.

 Bron: CBS Landbouwtelling