Wat zien we?
In bovenstaande dashboard wordt de uitstoot van zware metalen door bedrijven vergeleken met de totale belasting van deze metalen op de Eems-Dollard monding in de Waddenzee. De tabellen en grafieken zijn interactief: je kunt met de cursor over de lijnen en balken bewegen, zodat er meer informatie verschijnt. De gegevens worden gepresenteerd via een storyline, die je stap voor stap meeneemt van de totale belasting van zware metalen op het Eems-Dollard gebied naar de uiteindelijke bijdrage van lokale bedrijven aan deze totale belasting.
Grafiek 1-Totaalbelasting
Deze grafiek toont de totaalbelasting per metaal. Als je met de cursor over de lijn beweegt, zie je de verhouding tussen de bijdrage van de Noordzee, de Eems, het oppervlaktewater uit Groningen en de directe uitstoot van bedrijven op het water en de neerslag van zware metalen op het water via de lucht, uitgestoten door bedrijven. De totale belasting blijft grotendeels stabiel. We zien geen wezenlijke stijging of daling.
Tabel 2-Verhouding Water/Lucht
Deze tabel toont de totale hoeveelheid per metaal voor zowel water als lucht. We zien dat het overgrote deel van de belasting afkomstig is uit het water. Als je met de cursor op het aandeel van de lucht gaat staan, zie je de verhouding tussen de bijdrage van bedrijven en de totale neerslag vanuit de lucht.
Tabel 3-Verhouding bedrijven/andere herkomst
Deze tabel toont de herkomst per metaal en laat zien dat de bijdrage van bedrijven een zeer klein percentage is van de totaalbelasting.
Tabel 4-Verhouding uitstoot/neerslag bedrijven
Deze tabel laat zien dat er slechts een zeer kleine hoeveelheid van de totale uitstoot van een metaal neerslaat (depositie) op het water van het Eems-Dollard gebied. Als je met de cursor over de balk beweegt, kun je zien hoeveel bedrijven welk deel van een bepaalde metaal hebben uitgestoten.
Grafiek 5-Trend totale bijdrage bedrijven
Deze grafiek laat de ontwikkeling zien van de totale bijdrage van bedrijven per metaal, over de periode 2010-2021 in het Eems-Dollard gebied. De bijdrage bestaat dus uit uitstoot naar het water en neerslag op het water vanuit de lucht. Als je met de cursor op de lijn beweegt, zie je ook deze neerslag per bedrijf, gebaseerd op emissiegegevens.
Uit bovenstaande gegevens komt naar voren dat slechts een klein deel van de uitstoot van bedrijven neerslaat (depositie) op het Eems-Dollard gebied. De hoeveelheid zware metalen, die dan uiteindelijk in het water van de Eems-Dollard terecht komt, is dus zeer gering in verhouding tot de totale hoeveelheid. In de laatste grafiek (trend totale bijdrage bedrijven) zien we dat de bijdrage vanuit bedrijven (via water en lucht) sinds het jaar 2014 schommelt. Maar de totale bijdrage van bedrijven blijft minder dan 0,5% van de totale belasting op het gebied.
Wat monitoren we?
We monitoren vanaf 2010 de ontwikkeling van de uitstoot en neerslag van arseen, lood, cadmium en kwik door bedrijven op het Eems-Dollard gebied. Dit doen we om de invloed van deze bijdrage op de totale aanwezigheid van deze stoffen in het Eems-Dollard gebied in de gaten te houden. Hierbij gebruiken wij dezelfde methodiek die is gebruikt voor het onderzoek naar zware metalen in de Eemsdelta in de periode 2014-2015.
Bron: Rapport zware metalen (Arseen, Cadmium, Kwik en Lood) Eems-Dollard estuarium.
Achtergrond
Het Eems-Dollard gebied is een Natura 2000-gebied. Dit betekent dat flora en fauna in dit gebied een beschermde status hebben. Toch is in dit gebied sprake van verontreiniging door zware metalen. Bedrijven in Nederland en in het buitenland, maar ook scheeps- en luchtverkeer dragen bij aan deze verontreiniging. Het gaat om uitstoot en neerslag vanuit de lucht en lozingen via de Noordzee, de Eems en het oppervlaktewater in Groningen. Ook in onze provincie zijn er bedrijven die zware metalen naar de lucht en het water uitstoten. In dit dashboard monitoren we de aanwezigheid van zware metalen: arseen, lood, kwik en cadmium in het Eems-Dollard gebied.
De zware metalen die we monitoren behoren tot de zogenaamde Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). Het beleid ten aanzien van ZZS van de provincie Groningen geeft prioriteit aan het verminderen en voorkómen van de uitstoot van gevaarlijke stoffen. Hierbij willen we de blootstelling van mens en natuur aan ZZS via de lucht, bodem en (grond)water en door de recycling van afval zoveel mogelijk te beperken.
Inmiddels is de inventarisatie van ZZS bij Groningse bedrijven afgerond. De volgende stap is het actualiseren van bestaande vergunningen. Dit moet leiden tot vermindering van de uitstoot van ZZS door deze bedrijven. We hanteren streng beleid bij de beoordeling van de inspanningen die bedrijven leveren om hun uitstoot te verminderen. Hierbij wegen we de kosten van deze inspanningen onder andere af tegen de kwetsbaarheid van het gebied en de belasting van dat gebied door andere bronnen.
