Indicatoren werkloosheid

Stand

In 2020 was de werkloosheid in de gemeente Groningen 6,0% (bron: CBS), ruim 1%-punt boven het provinciale gemiddelde. Het landelijke gemiddelde van 4,2% lag bijna 2%-punt lager. De gemeente Groningen is, binnen de provincie Groningen, de gemeente met ruimschoots het hoogste werkloosheidspercentage.

Verloop

Het werkloosheidspercentage in de gemeente Groningen ligt al jaren boven het provinciale en landelijke gemiddelde. Vlak voor de crisis, in 2008, bedroeg de werkloosheid 5,2%. Op het hoogtepunt, in 2015, was het werkloosheidspercentage 10%. Dit percentage werd zowel landelijk, provinciaal en door overige gemeenten in de provincie niet overtroffen. Sinds 2016 is de daling van de werkloosheid ingezet naar 5,4% in 2019. In de gemeente Groningen is de daling van de werkloosheid iets sterker dan het landelijke- en provinciale gemiddelde (0,4 - 0,5%). Hierdoor is het werkloosheidspercentage sinds 2016 steeds dichterbij het landelijke- en provinciale gemiddelde komen te liggen. Met die daling was de werkloosheid weer vrijwel terug op het niveau van vóór de crisis. In 2020 is het werkloosheidspercentage voor het eerst sinds 2015 weer gestegen, met 0,1%-punt. Landelijk was de stijging in 2020 met 0,5%-punt veel sterker. In 2021 werd het werkloosheidspercentage in de gemeente Groningen ook 0,5%-punt hoger, iets harder dan het landelijke - en provinciale gemiddelde die stegen met 0,4%-punt.

Naar geslacht, leeftijd en opleiding

Voor 2008 lag het werkloosheidspercentage onder mannen, zowel in de gemeente Groningen als in de provincie, lager dan het percentage onder vrouwen. Landelijk is het percentage, ook gedurende de financiële crisis, altijd lager of gelijk aan het percentage onder vrouwen gebleven. In de periode tussen 2012-2015 is in de gemeente onder de mannelijke beroepsbevolking een grote stijging van het werkloosheidspercentage te zien (+2,3%), terwijl de stijging onder vrouwen in diezelfde periode nihil is. Tussen 2012-2015 stijgt de werkloosheid in de provincie onder mannen ook meer dan onder vrouwen, maar is het verschil minder groot. In 2019 ligt het werkloosheidspercentage onder mannen in de gemeente Groningen meer dan 1%-punt boven dat van vrouwen. In 2020 is de werkloosheid onder mannen verder gedaald (-0,4%-punt) terwijl dat onder vrouwen juist sterk is gestegen (+0,5%-punt). Daardoor is het verschil in het werkloosheidpercentage onder mannen en vrouwen teruggelopen tot 0,3%-punt. In 2021 steeg de werkloosheid onder mannen fors (+1,2%-punt) terwijl die bij vrouwen gelijk bleef, waardoor het verschil tussen mannen en vrouwen weer 1,5%-punt is.

De werkloosheid in de leeftijdscategorie van 15-25 jaar is beduidend hoger dan in de leeftijdscategorieën 25-45 en 45-75 jaar. Dat fenomeen treedt ook elders op, maar is in de gemeente Groningen groter dan gemiddeld. Tien jaar geleden was dat verschil zo'n 8%-punt en dat liep terug tot ca. 5%-punt in 2019. In 2020 is de werkloosheid onder jongeren weer fors gestegen, in de gemeente Groningen van 9,4% naar 11,8% (+2,4%-punt). In de leeftijdscategorie 25-45 bleef de werkloosheid vrijwel gelijk en in de leeftijdscategorie van 45 en ouder daalde de werkloosheid juist (van 4,6 naar 3,4, een verschil van -1,2%-punt) wat zelfs een 2x zo sterke daling was dan het jaar daarvoor. In 2021 was de trend precies andersom, al werd de stijging bij jongeren nog niet helemaal goed gemaakt, terwijl de stijging bij oudere wel weer fors was. 

Er zijn ook grote verschillen te zien in de werkloosheidspercentages onder de verschillende opleidingsniveaus. Het werkloosheidspercentage onder laag opgeleiden in de gemeente Groningen ligt in 2020 op 15,0%, terwijl het percentage onder middelbaar opgeleiden op 6,8% ligt en onder hoger opgeleiden op 2,6%. Ook hier valt op dat de werkloosheid in de groep met een lager onderwijsniveau in 2020 sterker is gestegen dan in de andere groepen. Onder hoogopgeleiden is de werkloosheid in 2020 zelfs gelijk gebleven. Ook valt op dat het werkloosheidspercentage onder mensen met een laag opleidingsniveau in de gemeente Groningen veel verder boven het landelijk gemiddelde ligt (+8%-punt) dan bij middelbaar opgeleiden (+3%-punt) of hoger opgeleiden (+0,1%-punt). Bij de lager opgeleiden is dat verschil in 2020 groter geworden terwijl dat bij de hoger opgeleiden juist kleiner is geworden dan in de voorgaande jaren. In 2021 was juist de werkloosheid onder hoog opgeleiden gestegen en dat van laag opgeleiden weer gedaald.

Arbeidsparticipatie

De (netto) arbeidsparticipatie in de gemeente Groningen is 69% en ligt daarmee nog maar 1,4%-punt onder het landelijk gemiddelde. Zo'n 10 jaar geleden was bijna geen verschil in arbeidsparticipatiegraad tussen de gemeente Groningen en het landelijk gemiddelde. Dat verschil liep echter op tot 3,3%-punt in 2014. Daarna werd het verschil maar langzaam kleinder. In 2021 is echter een forse sprong gemaakt en werd het verschil gehalveerd.

Die sprong kwam vooral door de toegenome arbeidsparticipatie onder vrouwen. Die steeg maar liefst +5%-punt tegen +2%-punt bij de mannen. Landelijk was er ook zo'n verschil, maar niet zo sterk. De arbeidsparticipatiegraad onder vrouwen kwam daardoor ruim boven het landelijk gemiddelde te liggen (+2%-punt) het verschil met het landelijk gemiddelde bij de mannen gehandhaafd bleef op zo'n -5%-punt. Het verschil tussen mannen en vrouwen is in de gemeente Groningen ook nog nooit zo klein geweest (0,9%-punt), waar die in 20 jaar geleden nog 10%-punt was. Landelijk bedroeg dat verschil in 2021 bijna 8%-punt.

Uitgesplitst naar leeftijd valt op dat de arbeidsparticipatie vooral onder jongeren sterk is gestegen en in Groningen (+11%-punt) nog sterker dan gemiddeld in Nederland (+9%-punt)

Uitgesplitst naar onderwijsniveau valt op dat vooral onder laag opgeleiden de arbeidsdeelname sterk is gestegen en onder hoog opgeleiden licht gedaald is. Toch blijft het zo dat de arbeidsparticipatie onder laag opgeleiden (46%) nog steeds veel lager is dan bij middelbaar (68%) of hoger opgeleiden (79%).

Bron: CBS 21 juni 2022: Arbeidsdeelname; regionale indeling 2021, bewerkt door provincie Groningen